Vatikan’ın yeni ruhani lideri, yalnızca beyaz dumanla değil, yüklü sembollerle birlikte sahneye çıktı. Robert Francis Prevost’un Papa Leo XIV adıyla seçilmesi, Katolik dünyasında ezber bozan bir gelişme olarak kayda geçti. ABD doğumlu bir din adamının papa seçilmesi başlı başına tarihi bir olayken, Leo’nun ilk mesajı ise seçimin kendisinden daha büyük bir değişimin habercisiydi.
“Hepinize selam olsun… Tanrı herkesi koşulsuz sever. Kötülük galip gelmeyecek,” sözleriyle Vatikan balkonundan kalabalığa seslenen Leo XIV, barışı ve umudu önceleyen bir papalık dönemine işaret etti (The Times, 8 Mayıs 2025).
Kim Bu Papa? Amerika’dan Çıkıp Latin Amerika’nın Ruhunu Taşımak
Leo XIV’ün kişiliği, Amerikalı olmanın ötesinde evrensel bir karakter taşıyor. Papa, hayatının 20 yılını Peru’da misyonerlik yaparak geçirdi; Chiclayo piskoposu olarak görev yaptı ve Peru vatandaşlığına kabul edildi. İlk konuşmasında bu bağları ihmal etmedi: “Sevgili Chiclayo piskoposluğuma özel selamlarımı iletiyorum,” diyerek Latin Amerika’ya mesaj verdi (The Times, 8 Mayıs 2025). Bu yönüyle Latin Amerikalı kardinal ve gözlemciler tarafından “gringo değil, bizden biri” olarak tanımlandı. Vatikan uzmanı Thomas Reese, “Kendisini yalnızca Amerika’yı değil, tüm Amerika kıtasını temsil eden biri olarak gördüler” dedi (The Times, 8 Mayıs 2025).
Adının Anlamı: İşçinin Papası mı Geliyor?
Prevost’un seçtiği papalık adı da tesadüf değil. Catherine Pepinster’a göre, Leo XIV ismi, sosyal adaleti savunan Papa XIII. Leo’yu çağrıştırıyor. “Franciscus Halkın Papası’ydı, Leo XIV ise İşçinin Papası olmaya aday” diyor Pepinster (The Guardian, 8 Mayıs 2025). “Leo XIII’ün işçilere adil ücret ve sendikal haklar tanıyan Rerum Novarum belgesi, Leo XIV’ün izleyeceği yolun habercisi olabilir” diye de ekliyor (The Guardian, 8 Mayıs 2025).
Geleneksel Görünüm, Reformcu Vizyon
Leo XIV’ün Vatikan balkonuna kırmızı mozzetta (omuz pelerini) ile çıkması, görsel olarak geleneğe daha yakın bir papa izlenimi verdi. Ancak bu sadece biçimle sınırlı kalıyor. İçerikte reformist kimliğini sürdürüyor. Papa, açılış ayininde şu sözleri kullandı: “Tanrı’nın sevgisi üzerine kurulu, birliği temsil eden, kucaklayıcı ve misyona açık bir kilise inşa edelim” (Spectrum News, 18 Mayıs 2025). Ve ekledi: “İlk büyük arzumuz, uzlaştırıcı bir dünyanın mayası olacak bir birlik kilisesi kurmak olsun” (Spectrum News, 18 Mayıs 2025).
Washington’a Mesaj: Göçmenlere Duvar Değil Merhamet
Leo XIV, ABD’nin muhafazakar siyaset çizgisine sıcak bakmayan bir lider. Daha önce JD Vance’ın göçmen karşıtı sözlerine tepki göstererek “İsa sevgiyi sıralamamızı istemez” başlıklı bir yazıyı paylaşmıştı (The Times, 8 Mayıs 2025). Ayrıca, sınır dışı edilen Kilmar Abrego Garcia için,
“Acıyı görmüyor musunuz? Vicdanınız sızlamıyor mu?” ifadelerini kullanmıştı (The Times, 8 Mayıs 2025). Bu nedenle Vatikan yorumcusu Franca Giansoldati, “Bu seçim, Amerika’ya karşı verilmiş bir oy” diyerek politik boyutun altını çiziyor (The Times, 8 Mayıs 2025). Yine de Trump ve Vance gibi isimler sosyal medyada tebrik mesajları yayınladı. Trump: “Amerika için büyük bir onur. Onunla tanışmayı sabırsızlıkla bekliyorum” dedi (The Times, 8 Mayıs 2025).
Dünya Liderlerinden Umut Yüklü Mesajlar
Papa’nın evrensel dili, birçok ülke liderinden destek gördü. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy: “Vatikan’ın ahlaki desteğini sürdürmesini umuyoruz,” derken (The Guardian, 8 Mayıs 2025), İtalya Başbakanı Meloni, Leo’nun sözlerini “barışa, kardeşliğe ve sorumluluğa güçlü bir çağrı” olarak değerlendirdi (The Times, 8 Mayıs 2025). Benzer şekilde, Barack Obama bu seçimi “Amerika için tarihi bir gün” olarak nitelendirirken, George W. Bush da
“Kilise ve dünya için umut verici bir an” yorumunda bulundu (The Times, 8 Mayıs 2025).
Sessiz Güç, Evrensel Sorumluluk
Leo XIV için “sessiz bir güç” tanımı sıkça yapılıyor. Crux editörü John Allen şöyle diyor: “Trump, Putin ve Şi gibi liderlerle aynı sahneyi paylaşabilecek, aynı zamanda Vatikan’ın mali krizlerini de çözebilecek biri” (The Times, 8 Mayıs 2025). 25 yıllık dostu Piskopos Robert Barron ise onun karakterini şu sözlerle tanımlıyor: “Zeki ama kibirli değil; yeteneklerini halkı yükseltmek için kullanıyor… Herkes için özgürlük, adalet ve fırsat peşinde” (The Times, 8 Mayıs 2025).
Bir Köprü Kurucunun Başlangıcı
Leo XIV, görevine hem sembollerle hem de mesajlarla başladı. Açılış töreninde omzuna takılan pallium ve parmağına takılan balıkçı yüzüğü, onun pastoral ve ruhani yükünü simgeliyordu. Ve mesajı oldukça netti: “Köprüler kuran bir kilise olmalıyız” (The Guardian, 8 Mayıs 2025). Bu köprü, yalnızca kilise içindeki çatlakları değil, toplumlar arası kutuplaşmayı da aşmayı hedefliyor. Yeni papa, geleceğe bu ideallerle yürümesi umut ediliyor.
Kaynakça
Pepinster, Catherine. “What Will the New Pope Be Like? He’s Chosen to Be Called Leo – That’s No Accident.” The Guardian, 8 Mayıs 2025. Erişim: https://www.theguardian.com/commentisfree/2025/may/08/what-will-the-new-pope-be-like-hes-chosen-to-be-called-leo-thats-no-accident.
The Guardian. “White Smoke Signals Election of New Roman Catholic Pope.” The Guardian, 8 Mayıs 2025. Erişim: https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/white-smoke-signals-election-of-new-roman-catholic-pope.
Spectrum News. “Pope Leo XIV Vows to Work for Unity So Catholic Church Becomes a Symbol of Peace in the World.” Spectrum News, 18 Mayıs 2025. Erişim: https://spectrumlocalnews.com/politics/2025/religion/2025/05/18/pope-leo-xiv-inaugural-mass-catholic-church.
Tomlinson, Hugh. “Who Is Robert Prevost? New Pope Hit Out at Trump Administration Weeks Ago.” The Times, 8 Mayıs 2025. Erişim: https://www.thetimes.com/world/europe/article/who-robert-prevost-american-pope-trump-nnf5hlgx2.
The Times. “American Robert Prevost Elected as Pope Leo XIV.” The Times, 8 Mayıs 2025. Erişim: https://www.thetimes.com/world/europe/article/american-robert-prevost-elected-catholic-church-nklhxrv0j.
The Times. “Chicago-Born Cardinal Elected to Lead Catholic Church — As It Happened.” The Times, 8 Mayıs 2025. Erişim: https://www.thetimes.com/uk/religion/article/conclave-live-vatican-latest-news-pope-zrkr0nlnd.